Deprem meydana geldiğinde depreme dayanıklı binaların olması insanların can sağlığı açısından oldukça önemlidir. Şiddeti en küçük bir deprem meydana gelse bile bina eğer sağlam değil de hasarlı bir bina ise binanın yıkılması oldukça yüksek bir ihtimal olarak gözükmektedir. O yüzden binaların sağlamlığını test etmek amacıyla deprem hasar testi uygulanarak evinizin depreme ne kadar dayanıklı olduğu görülebilmekte ve o teste göre önlem alınabilmektedir. Bugün ülkemizdeki deprem felaketlerinden biri olan Depreme Dayanıklı Bina Nasıl Olmalıdır? rehberini hazırladık.
Aldığınız evin ya da alacağınız evde kullanılan malzemeleri mimara ya da müteadditte sormakta fayda vardır. Eksik kullanılan bir malzeme sonucunda deprem meydana gelmesiyle birlikte evin yıkılması çok yüksek bir ihtimaldir.
İçindekiler
Binanın ya da evin sağlam olduğu nasıl anlaşılır?
Deprem sonrasında evlerde hasar olup olmadığına baktığımız zamanda bazı binalar hemen yıkılmaktayken bazı binalarda depremin şiddeti ne kadar büyük olursa olsun yıkılmayıp ayakta kalabilmektedir. İşte bu noktada binanın sağlamlığı çok önemlidir. Binanın sağlam olduğunu şu belirlenen özelliklere bakarak anlayabiliriz:
- Binanın hangi yılda yapıldığına bakmak çok önemlidir. Örnek verecek olursak 20 senelik bir binanın olası bir depremde yıkılmama riski yoktur. Bu açıdan bakacak olursak binanın yaşı ve hangi yılda yapıldığı binanın sağlam olup olmadığını gözler önüne sermektedir.
- Binanın sağlam olup olmadığını çok katlı olup olmadığından anlayabiliriz. Bina eğer 5 katın çok daha üstünde bir yapıysa depremde yıkılmama riski çok azdır. O yüzden çok katlı binalar yapılmamalıdır.
- Binada olan çatlaklar ve meydana gelen hasarlar binanın sağlam olmadığına bir işarettir. Bu oluşan çatlak ve hasarlar bir an önce giderilmelidir.
- Bina yapılırken yönetmeliğe uygun yapılmalıdır. Yönetmeliğe uygun yapılmayan bina ve evler yıkılmaktadır.
- Binalar projeye uygun bir şekilde inşa edilmeli ve yapılmalıdır. Projenin dışına çıkılmamalıdır.
- Yine binalarda meydana gelen su, nem ve oluşan rutubet gibi durumlarda binanın sağlamlığı o binada yaşayan insanların mal, can güvenliği açısından çok büyük risk taşımaktadır. Böyle binalarda yaşayan insanlar mutlaka başka eve taşınmalıdır.
- Binanın sağlamlığı açısından beton ve çimento çok büyük önem taşımaktadır. Beton ve çimento çeşidinin gözden geçirilmesi gerekmektedir.
Depreme dayanıklı binaların temel özellikleri nelerdir?
Her birey depreme dayanıklı ve sağlam binalarda oturmak ister. Evin içerisinde deprem olduğu zaman bina yıkılacak endişesi ile değil de güven ve rahat bir şekilde yaşamak isterler. Bunun içinde yapılan binaların depreme dayanıklı ve sağlam bir şekilde yapılması gerekmektedir.
Depreme dayanıklı binaların temel özellikleri:
- Depreme dayanıklı binaların temel özelliklerine baktığımız zaman genellikle binaların kaçak yollarla değil de mimar ya da müteaddit aracılığıyla yapılması gerekmektedir. Aksi takdirde kaçak yollarla yapılan binaların yıkılması muhtemeldir.
- Depreme dayanıklı binalarda genellikle projenin dışına çıkılmamaktadır.
- Depreme dayanıklı binaların kat sayısı maksimum 5’tir. Çok katlı binalar depreme karşı çok fazla dayanıklı olmadığından dolayı genellikle çok katlı binalara sıcak bakılmamakla birlikte böyle yapılara izin verilmemektedir.
- Depreme dayanıklı binalarda yanında bulunan binanın duvarıyla bir yapılmasına izin verilmemektedir.
- Bir binanın depreme karşı dayanıklı olma sebeplerinden birisi de suya karşı dayanıklı ve suyu geçirmeyen bir yapısının olmasından kaynaklanmaktadır. Depreme dayanıklı binalarda su yalıtımı yapılmaktadır.
- Binaların depreme karşı dayanıklı olmasının önünde olan faktörlerden birisi de genel olarak kullanılmış olan malzemelerin kalitesinden dolayı kaynaklanmaktadır. Doğru malzeme seçimi doğrultusunda hem binalar depreme karşı dayanıklı hale gelmiş olur. Hem de içerisinde yaşayan bireyler daha güvenli bir şekilde yaşamaktadır. Çimento, beton kullanımı doğru bir şekilde olmalıdır.
- Depreme dayanıklı binaların bir diğer özelliği ise kolonların taşıdığı önemdir. Bu binalarda çatlak ya da hasar meydana gelmemektedir.
- Depreme dayanıklı olan binalar genellikle deprem hasar raporu yaptırılmış olan binalardır.
Bina Güçlendirme Nedir?
Bazı binalar deprem sonrasında hasar ya da çatlak oluştuğu için yıkılmasa bile ayakta durmakta zorluk çekmektedir. Binaların yıkılıp yerine tekrar bir bina inşa edilmesi hem zahmetli hem de maliyet gerektiren bir iştir. Bu sebeple de binalar yıkılmak yerine daha çok binalar üzerinde güçlendirme çalışmaları uygulanarak binalar daha sağlam hale getirilmektedir.
Burada önemli olan nokta doğru bir yöntem seçilip onun uygulanması gerekmektedir. Aksi taktirde yanlış yapılan yöntem uygulandığı zaman bina eskisinden daha kötü bir hal alabilmekte ve tam tersine yıkılabilmektedir.
Hangi Binalar Üzerinde Güçlendirme Çalışması Yapılır?
- Genel olarak proje dışına çıkılıp yapılması istenmekte olan binalar üzerinde yapılır.
- Çok katlı binalarda uygulanır.
- Düzensiz yapıya sahip binalarda uygulanır.
- Kalite açısından yetersiz olan binalarda uygulanır.
- Doğru malzeme kullanımı olmayan binalarda uygulanır.
- Çatlak ve hasar olan binalarda uygulanır.
- Kolon bakımından zayıf ve yetersiz görülen binalarda uygulanır
- Zeminine dikkat edilmeden yapılan binalarda uygulanır.
